Transaksiyonel Analizde Ego (Benlik) Durumları Nelerdir?

Anasayfa » Blog » Transaksiyonel Analizde Ego (Benlik) Durumları Nelerdir?

Transaksiyonel Analiz, kişiliğin yapısını ve insanların geçmiş deneyimlerinin bugünkü davranışlarına olan etkilerini anlatan güçlü bir kuram olarak kabul edilir. Bu kuramın temel taşlarından biri de “Ego (Benlik) Durumları“dır. Eric Berne, Ego Durumlarını, kişiliğimizin dışarıdan gözlemlenen parçası olarak tanımlamıştır. Bu tanım, insanların kişiliklerini ve diğerleriyle iletişim kurma biçimlerini anlamımızda bize rehberlik eden güçlü bir kuram olan TA’yı anlamamız için oldukça önemlidir.  Bu makalede, Transaksiyonel Analiz Ego Durumlarını ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz.
 

Transaksiyonel Analiz Ego Durumları nelerdir?

Transaksiyonel Analiz, kişilerin iç dünyalarını ve iletişim stillerini anlamada kullanılan bir araç olarak Ego Durumları kavramını önermektedir. Ego Durumları, bir bireyin davranışlarını ve iletişim tarzını şekillendiren temel yapı taşlarıdır. Ego Durumları, aynı zamanda İç Seslerimiz olarak da bilinir. Hepimiz zaman zaman kafamızın içinde konuşan birden fazla sesin olduğunu fark ederiz. Eric Berne bu iç seslerimizi Ego Durumları olarak tanımlamış ve her Ego Durumunun karakteristik özelliklerini oldukça detaylı bir şekilde açıklamıştır. İnsanlar farklı durumlarda ve farklı zamanlarda, kendileriyle veya diğer insanlarla iletişim kurarken üç temel Ego Durumunu kullanırlar: Ebeveyn, Yetişkin ve Çocuk.

  1.  

    Ebeveyn Ego Durumu

Ebeveyn Ego Durumu, kişinin ebeveyn figürlerinden (gerçek ebeveynler veya başka otorite figürleri) aldığı normlar, değerler ve davranış kalıplarıyla ilişkilidir. Ebeveyn Ego Durumu, kişinin yetiştirildiği ortamdaki kurallar ve öğretiler ile şekillenir. Ebeveyn Ego Durumu, Eleştirel Ebeveyn ve Koruyucu Ebeveyn olmak üzere kendi içinde ikiye ayrılır. Eleştirel Ebeveyn, otorite kuran, bize neyi yapıp yapamayacağımızı söyleyen ve eleştiren yanımızı, Koruyucu Ebeveyn ise bize şefkatle yaklaşan, ihtiyaçlarımızı önemseyen ve karşılayan yanımızı temsil eder.

  1.  

    Yetişkin Ego Durumu

Yetişkin Ego Durumu, mantıklı düşünme, analiz yapma ve gerçekçi değerlendirmelerde bulunan yanımız ile ilgilidir. Bu Ego Durumu, bilgiye dayalı, problem çözmeye odaklanmış ve duygusal olarak tarafsız bir yaklaşımı temsil eder. Yetişkin Ego Durumu, rasyonel düşünce ve analitik yeteneklerin kullanılmasını gerektiren durumlar için devreye girer. Yetişkin Ego Durumunun aktif olması için şimdi ve burada bilinçli bir seçim yapılması gerekir. Problem çözmemize yardımcı olan Yetişkin Ego Durumu, yaşadığımız bir problemde hangi Ego Durumunda olduğumuzu ve bu problemin çözümünde hangi Ego Durumumuzu kullanabileceğimizi ayırt etmemizi de sağlar.

  1.  

    Çocuk Ego Durumu

Çocuk Ego Durumu, kişinin çocukluk deneyimlerinden kaynaklanan duygusal tepkilerle ilişkilidir. Bu Ego Durumu, çocukluktan itibaren tekrarlanan düşünce, duygu ve davranış kalıplarını içerir. Kişinin içindeki çocuk benliğini yansıtan bu Ego Durumu, çocukluk döneminden gelen deneyimlerin ve duygusal izlenimlerin yansımasıdır. Çocuk Ego Durumu, Doğal Çocuk ve Uygulu (Uyarlanmış) Çocuk olarak ikiye ayrılır. Doğal Çocuk, içten ve spontan yanımızı temsil ederken Uygulu Çocuk, toplum tarafından kabul görmek için geliştirdiğimiz düşünce ve davranış örüntülerinin temsil eder. Hepimiz Doğal Çocuk olarak dünyaya geliriz. Ebeveyn figürlerinden öğrendiğimiz kurallar, kabul görmek için yapmamız gereken davranışlar ve nerede nasıl davranmamız gerektiği gibi bilgileri içselleştirdikçe Uygulu Çocuk yanımız ortaya çıkmaya başlar.
 

Ego Durumlarının iletişimdeki rolü

Ego Durumları, insanlar arasındaki iletişimi büyük ölçüde etkiler. Her birey, farklı Ego Durumlarını farklı durumlarda ve farklı kişilerle etkileşimlerinde kullanır. Sağlıklı bir iletişim, hangi Ego Durumunun kullanılacağını doğru bir şekilde belirlemeyi gerektirir. Hepimizin içinde 5 farklı Ego Durumu bulunduğunu düşünecek olursak, kurduğumuz basit bir ikili diyalogda bile 10 Ego Durumunun aktive olabileceğini ve bir sürü farklı iletişim senaryosunun ortaya çıkacağını rahatlıkla görebiliriz. Böyle karmaşık bir süreçte zaman zaman iletişim aksaklıkları yaşanması oldukça beklendik bir durumdur. Bu sebeple, hangi Ego Durumuna hitap edeceğimizi belirlemek ve gelen mesajı hangi Ego Durumundan aldığımızı fark etmek bizi tam bir iletişim ustası yapabilir.
 

Sonuç

Transaksiyonel Analiz Ego Durumları kavramı ile insanların kişiliklerini ve iletişim kurma şekillerini daha iyi anlamalarına olanak tanır. Ego Durumları, insanların kendilerini ifade etme biçimlerini, duygusal tepkilerini ve iletişim tarzlarını şekillendirmektedir. Bu nedenle, bu iç sesleri doğru bir şekilde anlamak ve kullanmak, daha sağlıklı ve etkili ilişkiler kurmanın temelini oluşturur. Transaksiyonel Analiz, bu temel kavramları öğrenerek insanların kendi iç dünyalarını keşfetmelerine ve daha sağlıklı bir iletişim kurmalarına yardımcı olur. Eric Berne’nin sözleriyle, TA’nın bilinmesi, sadece savaşları önlemekle kalmaz, aynı zamanda daha sağlıklı ve anlamlı bir yaşamın temelini oluşturur. Dolayısıyla Transaksiyonel analiz (TA) eğitimi, kişisel dönüşümünü sağlamak ve daha tatmin edici bir yaşam kurmak isteyen herkes için yol göstericidir. İnsanlar arasındaki ilişkileri daha derin ve anlamlı hale getiren TA, bireylerin yaşamlarını olumlu bir yönde geliştirebilir ve dönüştürebilir.
 

Ego Durumları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

 

TA’ya göre insanın kişiliği kaç Ego Durumundan oluşur?

Transaksiyonel Analiz (TA) kuramına göre, insan kimliği üç farklı Ego Durumundan oluşur: Ebeveyn, Yetişkin ve Çocuk. Ebeveyn ve Çocuk Ego Durumları da kendi içinde ikiye ayrılarak toplamda beş farklı Ego Durumunu ortaya çıkarır. Bu beş Ego Durumu, kişiliğimizi ve iletişim stilimizi şekillendiren temel yapı taşlarıdır.
 

Ebeveyn Ego Durumu nedir?

Ebeveyn Ego Durumu, bir bireyin ebeveyn figürlerinden (gerçek ebeveynler veya başka otorite figürleri) aldığı normlar, değerler ve davranış kalıplarıyla ilişkilidir. Ebeveyn Ego Durumu, kişinin yetiştirildiği ortamdaki kurallar, öğretiler ve normlarla şekillenir. Bu öğrenmeler, kişinin kendisine ve diğer insanlara karşı otoriter veya koruyucu bir tavır sergilemesiyle sonuçlanabilir. Ebeveyn Ego Durumu genellikle direktif ifadeler ve emirlerle karakterizedir.
 

Çocuk Ego Durumu nedir?

Çocuk Ego Durumu, kişinin çocukluk döneminden kaynaklanan duygusal tepkilerle ilgilidir. Bu Ego Durumu, özlem, sevinç, öfke, korku, hayal kırıklığı gibi duygusal tepkileri içerir. Kişinin içindeki çocuk benliğini yansıtan bu durum, çocukluk dönemindeki deneyimlerin ve duygusal izlenimlerin yansımasıdır.
 

Yetişkin Ego Durumu nedir?

Yetişkin Ego Durumu, mantıklı düşünme, analiz yapma ve gerçekçi değerlendirmelerde bulunma ile ilişkilidir. Bu Ego Durumu, bilgiye dayalı, problem çözmeye odaklanmış ve duygusal olarak tarafsız bir yaklaşımı temsil eder. Yetişkin Ego Durumu, rasyonel düşünce ve analitik yeteneklerin kullanılmasını gerektiren durumlar için devreye girer. İletişimde bu Ego Durumu, açık ve rasyonel bir iletişim tarzını yansıtır.
 

Transaksiyonel Analiz (TA) hangi alanlarda kullanılır?

Transaksiyonel Analiz, kullanım alanı oldukça geniş bir yaklaşımdır. TA, psikoterapi, iş dünyası, eğitim, aile terapileri ve kişisel gelişim gibi alanlarda sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Psikoterapistler, bireylerin psikolojik sağlıklarını arttırmak ve daha tatminkâr bir yaşam sürmelerini sağlamak için TA’yı kullanırken, iş dünyasındaki liderler ve yöneticiler, etkili iletişim becerileri kazanmak ve ekip içi ilişkileri güçlendirmek için TA’yı kullanırlar. Eğitimciler, öğrencilerle daha iyi iletişim kurmada ve öğretim stratejilerini geliştirmede TA’yı kullanabilirler. Kişisel gelişimde alanında ise bireyler, kendi kişiliklerini daha iyi anlamak ve hem kendileriyle hem de diğerleriyle olan ilişkilerini güçlendirmek için TA’yı kullanabilirler.
 

TA’nın tarihi nedir ve kim tarafından geliştirilmiştir?

Transaksiyonel Analiz (TA), Kanadalı-Amerikalı bir psikiyatrist olan Eric Berne tarafından 1950’lerde geliştirilmiştir. Eric Berne, TA’yı insanların kişiliklerini, iletişimlerini ve ilişkilerini daha iyi anlamalarına yardımcı olmak amacıyla oluşturmuştur. 1964’de “İnsanların Oynadığı Oyunlar: İnsan İlişkilerinin Psikolojisi” adlı kitabıyla TA’yı resmen tanıtmıştır. Bu kuram, psikoterapi, iş dünyası, eğitim ve diğer birçok alanda kullanılmış ve etkili bir araç haline gelmiştir. Eric Berne’in çalışmaları, TA’nın temel kavramlarını ve ilkelerini oluşturmuş ve bu kuramın gelişmesine öncülük etmiştir.

Diğer Blog Yazıları

Transaksiyonel Analizde Ego (Benlik) Durumları Nelerdir?

Transaksiyonel Analiz, kişiliğin yapısını ve insanların geçmiş deneyimlerinin bugünkü davranışlarına olan etkilerini anlatan güçlü bir kuram olarak kabul edilir. Bu kuramın temel taşlarından biri de “Ego (Benlik) Durumları“dır. Eric Berne, Ego Durumlarını, kişiliğimizin dışarıdan gözlemlenen parçası olarak tanımlamıştır. Bu tanım, insanların kişiliklerini ve diğerleriyle iletişim kurma biçimlerini anlamımızda bize rehberlik eden güçlü bir kuram olan […]

Transaksiyonel Analiz Kuramı Nedir?

“Eğer herkes Transaksiyonel Analiz (TA) biliyor olsaydı dünyada hiç savaş olmazdı.” der Eric Berne. Oldukça güçlü bu iddianın aslında haklı bir sebebi var…     Transaksiyonel Analiz Kuramı Ne Demek? Ne Anlama Gelir?   Transaksiyonel Analiz (TA) Kuramı, kişiliğin yapısında ne olduğunu ve geçmiş yaşantılarımızın bugünkü kişiliğimize ve davranışlarımıza olan etkilerini açıklayan güçlü bir kişilik […]

İzmir Temel TA Eğitimi

Kişiliğin yapısında ne olduğunu açıklayan, kendimizi geliştirmeye ve değiştirmeye rehberlik eden Transaksiyonel Analiz Kuramı ışığında bir keşif yolculuğuna çıkmaya ne dersiniz? 😌   ℹ️Eğitim, Türkiye’de TA Kuramının ilk uygulayıcılarından ve Transaksiyonel Analiz Enstitüsü (TAE) kurucusu Uzm. Psk. Hülya Üstel Eleviş tarafından verilecektir.   📍Beyond Hotel, İzmir   📄Eğitimi başarıyla tamamlayan katılımcılara TA eğitimi kapsamında TAE […]

Afet Dönemlerinde Sosyal Medya Paylaşımlarının Etkileri

Maalesef ülke olarak çok kötü bir haftaya uyandık. Kahramanmaraş ve çevresindeki illerimiz önce 7,7 sonra 7,6 büyüklüğündeki iki büyük depremle sarsıldı. Öncelikle depremden direkt ya da dolaylı yoldan etkilenen tüm vatandaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz. Yaralılarımıza acil şifa, kaybettiklerimize rahmet ve yakınlarına baş sağlığı dileriz.   Hepimiz çok üzgünüz. Elimizden geleni yapmak ve bir şekilde […]

İç Seslerimizi Yönetmek

Yeni bir haftadan herkese merhaba. Geçtiğimiz haftalarda Ego (Benlik) Durumları kavramını detaylı bir şekilde ele almış ve bugün bir yetişkin olarak bu Ego Durumlarının, yani iç seslerimizin, aktif olduğunu anlatmış ve sizleri hangi iç sesinizin daha aktif olduğunu keşfetmeye davet etmiştik.   Bu hafta ise İç Seslerimizi fark ettikten sonra bu sesleri yöneterek yaşamımızı daha […]

İç Seslerimiz

Herkese merhaba. Geçtiğimiz hafta 5 farklı Ego Durumunun benliğimizin gelişimindeki etkisini ele almış ve hepsinin birer işlevi olduğunu bir örnek üzerinden açıklamıştık. Bu hafta Ego Durumlarına daha yakından bakacağız ve kendi stilimizde hangisini daha çok kullandığımızı yine bir örnek üzerinden keşfetmeye çalışacağız.   Diyelim ki yöneticiniz/müdürünüz bir gün sizi yanına çağırdı ve şirkette küçülmeye gittiklerini, […]

Neden ben Ben oldum?

Yeni bir haftadan herkese merhaba… Geçtiğimiz hafta benliğimizin oluşumunda Temas İletilerinin etkisinden bahsetmiştik. Bu hafta ise Ego (Benlik) Durumları kavramını sizlerle paylaşmak istedik.   Transaksiyonel Analiz Kuramı hepimizin içinde olan 3 farklı Ego Durumunu; Ebeveyn, Yetişkin ve Çocuk olarak tanımlar. Bu yaklaşıma göre her birimiz bugün birer yetişkin olsak da içimizde bir Çocuk Ego durumu […]

Ben kimim ve bunu nereden biliyorum?

Hiç kendinize “ben kimim ve bunu nereden biliyorum?” sorusunu sorduğunuz oldu mu? Hemen hemen herkes “ben kimim” sorusunu kendine sormuştur diye tahmin ediyoruz. Peki kim olduğunuzu nereden biliyorsunuz?   Bu haftaki yazımızda kimliğimizi ve kendimize dair sahip olduğumuz bilginin kaynağını Temas İletileri kavramı üzerinden açıklayacağız. Transaksiyonel Analiz Yaklaşımı‘na göre insanın en temel ihtiyaçlarından biri temasta […]

21 Gün Kuralı

Yeni bir haftadan herkese merhaba, geçtiğimiz hafta yeni alışkanlıkları kazanmakta neden zorlandığımızdan ve bu konuda neler yapabileceğimizden bahsetmiştik. Kısaca özetleyecek olursak, yeni bir alışkanlık kazanmak için atabileceğimiz ilk adımın ihtiyacımızın ardında yatan gerçek motivasyon kaynağını belirlemek olduğunu, sonrasında ise bu ihtiyacımızı hayata geçirmek için küçük adımlar atabileceğimizi söylemiştik. Bununla birlikte, alışkanlıkları değiştirmenin, özellikle hayatımızda köklü […]

Yeni Alışkanlıklar

Yeni bir haftadan herkese merhaba… Geçtiğimiz yazının konusu kendimizle kurduğumuz iletişim biçimimizi değiştirmek ile ilgiliydi. Bu hafta ise aldığımız yeni kararları hayta geçirmekte neden zorlandığımızdan ve bu konuda neler yapabileceğimizden bahsedeceğiz.   İnsanlardan sık sık “alışkanlıklarımı değiştiremiyorum”, “hayatımda yeni kararlar almıştım ama hiçbirini uygulayamadım” gibi cümleler duyarız. Bu sorunlarla karşılaşmamızın ilk sebebi alışkanlıklarımızı değiştirmenin göründüğü […]

Kendimizle İletişim Biçimimizi Değiştirmek

Kasım ayının sonundan herkese merhaba… Yılın son ayına “Yeni Bir Yıl, Yeni Kararlar” konusuyla başlıyoruz. Hemen hemen hepimiz yeni bir yıla hazırlanırken koskoca bir yılın nasıl geçtiğini ve bütün bir yıl boyunca neler yaptığımızı değerlendiririz. Hayatımızda neler değişti, neler aynı kaldı veya değiştirmek isteyip de değiştiremediğimiz neler oldu diye bütün bir yılımızı gözden geçiririz. Bazen […]

Mobbing

Kasım ayının son haftasını işyerinde psikolojik şiddet konulu yazımızla sonlandırıyoruz. İş dünyasının “Mobbing” olarak nitelendirdiği bu kavram günümüzde çok sık karşılaştığımız ve sonucu istifaya, iş akdinin feshine veya tazminat davasına kadar varabilen bir durumdur. &nsbp; Mobbing, bir yöneticinin veya bir grup tarafından genellikle hedef alınan kişi veya kişilerin çalışmalarını engellemek, huzurunu kaçırmak, yıldırmak yoluyla gözden […]

Eşler Arası Psikolojik Şiddet

Büyük hayallerle ve umutlarla başlanılan evliliklerde ve ikili ilişkilerde zaman zaman inişler ve çıkışlar yaşanmaktadır. Farklı kültürlerde yaşayan iki insanın aynı hayatı ve evi paylaşırken fikir ayrılıklarına düşmesi ve tartışması oldukça normaldir. Önemli olan iki yetişkin gibi konuşup, karşılıklı birbirini dinleyip asgari müşterekte buluşabilmektir.   Günümüzde pek çok çift arasında psikolojik ve fiziksel şiddete rastlıyoruz. […]

Çocuklarla Şiddet (Terör) Hakkında Konuşmak

Dünyanın farklı bölgelerinde yaşanan terör olayları yetişkinleri olduğu gibi çocukları da etkileyebilir. Terör, şiddet ve eylem haberlerinin yoğunlukla alındığı günümüzde, yetişkinler çocukların kendilerini güvende hissetmeleri için onlara destek olmalıdırlar. Çocukların olaylardan etkilenme dereceleri kişisel şartlara bağlıdır.   Eğer terör ve şiddet çocuğun gündeminde yoksa, merak ettiği ve sorduğu şeyler yoksa, gündemine almasını sağlayacak bilgi ve […]

Akran Zorbalığı

Yeni bir haftadan herkese merhaba… Bu haftaki konumuz çok sık karşılaştığımız bir psikolojik şiddet türü olan akran zorbalığı/şiddeti. Peki sıklıkla duyduğumuz bu kavram olan akran zorbalığı nedir?   Akran zorbalığı, çocukların ve ergenlerin akranları tarafından saldırgan davranış ve tutumlara maruz kalmasıdır. Zorbalık davranışı; kasıtlı olarak bir başkasına zarar vermek, sindirmek istemek, kendi istediğini yaptırabilmek için güç, […]

Psikolojik Şiddet

Kasım ayından herkese merhaba… Bu ay boyunca günümüzün en büyük sorunlarından biri olan Psikolojik Şiddet kavramını ele alacağız.   Bir başkasını sindirmek, aşağılamak, duygusal olarak incitmek ve onun üzerinde tahakküm kurmak amacıyla yapılan her davranış psikolojik şiddettir. Fiziksel şiddete kıyasla psikolojik şiddet, çok uzun bir süre kendini gizleyebilir ve mağdur belki de yıllarca şiddete maruz […]

Ben Diliyle Geri Bildirim

Yeni bir haftadan herkese merhaba… Ekim ayı boyunca geri bildirimin özelliklerinden, çocuğumuza, iş arkadaşlarımıza ve eşimize nasıl geribildirim vereceğimizden bahsettik. Bu ayki konumuzu bitirmeden önce, geri bildirimde en önemli yöntemlerden biri olan Ben Dilinin kullanımından bahsedeceğiz. Yargılamadan, eleştirmeden ve yalnızca karşı tarafın davranışının bizde yarattığı etkiyi ifade etmek geri bildirim vermenin en doğru yoludur diyebiliriz. […]

Z Kuşağında bir Ergenle Başa Çıkma Tüyoları

Az önce yine kaygılı bir aile çıktı ofisimden. Üniversitede okuyan çocukları kendi seçtiği bölümü sevmemiş okulu bırakmak istiyormuş. Bütün gün evde bilgisayar oynuyormuş. Özellikle anne çocuğuna etki yaratamamaktan onun böylesine atalet halinde olmasından çaresiz ve evladının geleceği için endişeli hissediyor. Bu hikâye eminim tanıdık geldi sizlere de. Belki siz de ders konusunda sürekli çatışırken buluyorsunuz […]

Geri Bildirim ve İleri Bildirim

Eskiler bir hareketi veya davranışı onaylanmadıkları zaman uyarıda bulunurlardı. “Ali’yi uyardım”, “Elif’in davranışının yanlış olduğunu belirttim” veya “patron tarafından eleştiri yağmuruna tutuldum” gibi cümleleri duymuşsunuzdur. Pek çok psikoloji yaklaşımında da bu kavramla sıkça karşılaşırız. Transaksiyonel Analizde” Temas İletileri” kavramına göre; her sağlıklı birey temas iletisi alabilir, verebilir, isteyebilir, reddedebilir ve kendi kendine verebilir. Alfred Adler […]

Ergenlik Döneminde Cinsellik

Eylül ayının son haftasından herkese merhaba! Geçen haftaki yazımızda ergenlik döneminin genel özelliklerinden ve kimlik karmaşasından bahsetmiştik. Bu haftaki yazımız, ergenlik döneminde cinsel kimlik oluşumu ve cinsel yönelim üzerine olacak.   Ergenlik döneminde salınımı hızla artan testosteron ve östrojen hormonları, bu dönemde cinselliğin önem kazanmasını etkileyen başlıca faktördür. Bununla birlikte, ergenlik dönemindeki bireyler ebeveynlerinden uzaklaşarak […]

Ergenlik Dönemi

Geçtiğimiz haftalarda, yaşamın erken döneminden başlayarak ergenliğe kadar olan üç gelişimsel dönemin (bebeklik, ilk çocukluk ve okul çağı) özelliklerini, bu dönemde ortaya çıkan çatışmalarla birlikte ele aldık. Bu yazımızın konusu, ergenlik döneminin özellikleri ve bu dönemin en büyük çatışması olan kimlik karmaşası.   Ergenlik dönemi, yaklaşık 10-12 yaşlarında çocuğun ergenliğe girmesi (puberte) ile başlayan ve […]






    İletişim