Psikoloji biliminin bir alt dalı olan Nöropsikoloji, beyin ve davranış arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Bireyin, dikkat, algı, bellek, görsel-uzaysal algılama, soyut düşünme ve karar verme gibi birçok bilişsel işlevini incelemek amacıyla nöropsikolojik değerlendirme yapılmaktadır.
 
Nöropsikolojik değerlendirme, ayırıcı tanı konulması, lezyon lokalizasyonunu belirlenmesi, hastalığın seyrinin takip edilmesi ve hastaya özel rehabilitasyon sürecinin planlanması gibi birçok amaçla yapılabilmektedir. Nöropsikolojik değerlendirmede, standardize edilmiş Nöropsikolojik Değerlendirme Bataryası kullanılmaktadır. Türkiye’de bilişsel işlevleri ayrıntılı bir şekilde değerlendirebilmek için kullanılan birçok Nöropsikolojik Test bulunmaktadır. 
 
Nöropsikolojik Testler:

• Weschler Bellek Ölçeği (WMS)
• Weschler Yetişkin Bellek Ölçeği (WAIS-R)
• Sözel Akıcılık Testi (K-A-S / Hayvan)
• Öktem Sözel Bellek Süreçleri Testi (SBST)
• Stroop Testi/Stroop Testi Tbag Formu
• Benton Yüz Tanıma Testi
• Benton Çizgi Yönü Belirleme Testi 
• Boston Adlandırma Testi
• Wisconsin Kart Eşleme Testi (WCST)
• Raven Standart Progresif Matrisler Testi (RSPM)

 
Nöropsikolojik değerlendirme yapılabilecek hasta grupları:

• Demans (Alzheimer, Frontotemporal Demans, Parkinson tipi demans vb.)
• Epilepsi
• Parkinson Hastalığı
• Kafa Travması
• Afazi
• Apraksi 
• Amnezi

 
Nöropsikolojik değerlendirme, yalnızca testlerin uygulanması ve puanlanmasını değil hastanın eğitim düzeyi, sosyokültürel düzeyi, mesleği, kişilik özellikleri ve birçok hastaya özgü farklılıkları da göz önünde bulundurmayı gerektirmektedir. Nöropsikolojik değerlendirmeyi alanında uzman kişilerin yapması doğru değerlendirme ve raporlama, doğru tanı koyulması, hastalığın seyri ve rehabilitasyon süreci açısından oldukça önemlidir. 

 

Kaynakça:

Öktem-Tanör, Ö. (1994).  Nöropsikolojik Testler ve Nöropsikolojik Değerlendirme. Türk Psikoloji Dergisi, 9 (33), 33-44.

Karakaş, S., Erdoğan-Bakar, E., & Doğutepe-Dinçer, E. (2013). BİLNOT Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testlerin Yetişkinler için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları: BİLNOT- Yetişkin (Cilt I). Konya: Eğitim Yayınevi.