Yeni bir haftadan herkese merhaba… Ekim ayı boyunca geri bildirimin özelliklerinden, çocuğumuza, iş arkadaşlarımıza ve eşimize nasıl geribildirim vereceğimizden bahsettik. Bu ayki konumuzu bitirmeden önce, geri bildirimde en önemli yöntemlerden biri olan Ben Dilinin kullanımından bahsedeceğiz. Yargılamadan, eleştirmeden ve yalnızca karşı tarafın davranışının bizde yarattığı etkiyi ifade etmek geri bildirim vermenin en doğru yoludur diyebiliriz.
 
Peki Ben Dili dediğimiz şey nedir? Ben Dili, bir başkasının davranışının bize ne düşündürdüğünü ne hissettirdiğini kendi cümlelerimizle ifade etme biçimidir. Basit bir örnek vermek gerekirse, eşimizin bizimle yeterince ilgilenmediğini düşünüyor, son zamanlarda sevgi ve ilgi ihtiyacımız yeterince karşılanmıyor olabilir. Eşimize bunu “benimle hiç ilgilenmiyorsun”, “beni artık sevmiyor musun?”, “hep başka şeylere vakit ayırıyorsun” gibi cümleler kurarak söylemek, aşırı genellemeyi ve suçlayıcı bir dili içerir. Öte yandan, aslında bizim karşı tarafı suçlamak gibi bir niyetimiz çoğu zaman yoktur. Asıl amacımız eşimizin davranışının bize nasıl hissettirdiğini ve bu davranıştan neden memnun olmadığımızı ona açıklayarak davranışında bir değişiklik yaratmaktır. Benimle hiç ilgilenmiyorsun cümlesi aşırı genelleyici olmakla birlikte, ilginin bizim için ne anlama geldiğini de açıkça ifade etmemektedir. Bunun yerine, “son zamanlarda arkadaşlarınla çok fazla vakit geçirdiğin için kendimi biraz ihmal edilmiş hissediyorum” veya “bu sıralar aramızda bir iletişim eksikliği olduğunu düşünüyorum ve bu bana kendimi kötü yalnız kalmış hissettiriyor” şeklinde cümleye başlamak her zaman için daha olumlu bir yaklaşımdır.
 
Geri bildirim vermeye başlarken hem karşı tarafın davranışını tanımlamak hem de bu davranışın bizdeki yansımasını açıklamak problem çözme taraftarı olduğumuzu ve iletişimi açık olduğumuzu gösterir. Daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz gibi geri bildirim, akıl vermek değildir, eleştirmek, yargılamak veya had bildirmek hiç değildir. Geri bildirimin asıl amacı, hoşnut olmadığımız bir davranışı, bir durumu veya tutumu değiştirmek için karşı tarafa kendimizi açıklamaktır.
 
Birçok insan belki de nasıl geri bildirim verebileceğini bilmediği için düşünce ve duygularını açıklamaktan kaçınır. Hoşnut olmadığı durumları karşı tarafın kendiliğinden anlamasını bekler, beklentileri karşılanmadığında normalde verebileceklerinden daha fazla ve olumsuz tepkiler verebilirler. Özellikle yakın ilişkilerde yanlış anlaşılmaktan ve karşımızdaki insanı kırmaktan korktuğumuz için geri bildirim vermek yerine anlaşılmayı bekleme eğilimindeyizdir. Bu durum çoğunlukla beklediğimiz gibi sonuçlanmaz ve çoğunlukla “ben senin böyle düşündüğünü, hissettiğini nereden bilebilirdim?” şeklinde bir yakınmayla karşılaşırız. Tüm bu iletişim problemlerini ortadan kaldırabilecek en etkili yol Ben Dilini kullanarak geri bildirim vermektir. Ben Dilini kullanarak geri bildirim verme becerimizi geliştirirsek kimseyi kırmadan, yalnızca davranışı hedef alarak ve bir yandan da kendi duygularımızı ifade ederek problem çözme yoluna gidebiliriz.
 
Siz de geri bildirim verme becerilerinizi geliştirmek istiyorsanız Geri Bildirim Eğitimimizi buradan inceleyebilirsiniz.
 
Kasım ayında yepyeni bir konuyla görüşmek üzere…
 
Sevgiyle kalın…
 
Uzm. Psk. Büşra Seldüz